Fast Food Sektörünün Gelişimi
Fast food sektöründeki gelişim son yıllarda dünya genelinde ayrıyeten büyük bir ilgi görmeye başlamıştır.
Ta ki Covid-19 ile karşılaşana kadar.
1950 yılında ABD halkının sadece %12’si obezken, fakat 1994 yılında bu oran %23’e çıkmıştır. 1975’ten sonra ise obezite dünya çapında yaklaşık olarak üç katına çıkmıştır.
2016 yılında yapılan bir araştırmaya göre dünyada 1,9 milyar yetişkinin aşırı kilolu olduğu tahmin ediliyor. Bu rakam dünyanın %39’u demek.
Bununla birlikte dünya üzerinde 340 milyondan fazla çocuk artık ya aşırı kiloludur ya da obezdir. Ayrıca aşırı kilolu olmak iki hastalık için büyük bir risk faktörüdür.
Diyabet ve bununla birlikte kanser.
Ayrıca aynı süre içinde artan obeziteyle beraber, hazır yemek restoranlarının sayısı tüm dünyada artış göstermektedir. Aynı zamanda sadece ABD’de iki kattan fazla artış göstermiştir.
İnsanlar bununla da yetinmedi aynı zamanda hazır yemek konusunda sadece dünya ile sınırlı kalmamışlardır.
2001 yılında Pizza Hut maliyeti 1 milyon doları geçen bütçeyle Uluslar Arası Uzay İstasyonuna sipariş götüren ilk restoran olarak tarihe geçmiştir.
Hızlı yiyeceklerin sağlık açısından olumsuz etkileri aşçılar, eleştirmenler, sağlık uzmanları hatta belgeseller aracılığı ile söylenmeye başlasa bile sektör yükselişe geçmeye devam etmektedir.
Fast Food Yiyeceklerinin Pazarlanması
Fast food tarzı yiyeceklerin kilo almak konusunda sadece yağ, tuz ve şeker gibi faktörleri kadar restoranların müşteri çekmek için porsiyonları bilinçli olarak büyük konuma getirmeleri de dikkat edilmesi gereken ayrı bir konudur.
1954’te ortalama bir hamburger 110 gramken 2006’ta ortalama bir hamburger 340 gramla üç kattır. 1955’te gazozlar 20 miligramlık bardaklarda verilirken bazı yerlerde ortalama 1 litrelik bardaklarda verilmeye başlanmıştır.
Porsiyonların büyümesi sadece insanlar üzerinde olumsuz etki göstermekle kalmıyor, aynı zamanda dünya üzerinde de ekolojik anlamda olumsuz etkilerini yüksek oranda göstermektedir.
Ekoloji ve Sektörel Etki
2015, 2016 ve 2017 kayda geçmiş en sıcak yıllardır. Bunun bir sebebi de Dünya’nın sıcaklığını hapseden metan gazıdır. Ve en büyük metan üreticileri sizce kim? İnek sürüleri.
Tüketilen milyarlarca burger, milyarlarca inek anlamına geliyor. Hepsi bu da değil. Paket olarak alınan yemekler okyanusu kirleten plastik atığın 269.000 tonunu oluşturuyor.
Hazır yemek sektörü her sene küresel olarak 570 Milyar doların üzerinde kar elde ediyor. Bu oran NASA’nın Ay’a çıkmak için Apollo Projesine harcadığı miktardan daha fazladır.
Buna rağmen hazır yemek sektörü gerileme gösterse bile tamamen yok olmayacaktır ve bu durum ekonomi için iyi bir şey olsa da, sağlığa yönelik zararları ve dünya üzerindeki olumsuz etkileri açısından ne yazık ki ikinci planda tutulmaya devam edecektir.
Dünya genelinde insanların hazır yemeklerin cazibesine kapıldıkları bu son zamanlarda, durum bilinçli tüketimden uzaklaşmaya başlamıştır.
Restoran zincirlerinin insanların daha bilinçli olarak istediklerini almaları için menülerin açıklama kısmına kalori miktarlarını yetkililer tarafından koyması zorunlu hale getirilmiştir.
Elbette bu durum yine de çoğu insan için dikkat edilecek bir etken olmamaktadır.
Fast Food ve Covid-19
Bu konular etrafında düşünüldüğü zaman COVID-19 sebebiyle okulların, çocukların sağlığı için kapatılması, evde karantinada geçirilen günler ve alınan önlemler gereği kapatılan hazır yemek restoranları belki de insanları hunharca tüketimden uzak tutarak hem toplumsal sağlık açısından hem de ekolojik etkileri açısından bir an için bile olsa fayda sağlayacaktır.
Umulur ki bu süreç son bulduğunda da insanların beslenme alışkanlıkları süreç içinde olduğu gibi dışarda yemekten daha çok evde gerçek gıdalar yemeye dair sürekliliğini korur.
NOT: Konuyla ilgili Netflıx, Eğlenceli Tarih Dersleri Dizisi, Hazır Yemekler başlıklı bölümü izleyerek daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Konumuzla bağlantılı olarak fast food yiyeceklerinin başında gelen hamburger hakkında “Hamburger Serüveni ve Sağlıklı Tarifi” başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz. 🙂
