Gecikmiş Kas Ağrısı
Hamlık ağrısı, antrenman yapanlar tarafından muhakkak yaşanmaktadır. Antrenman yapılmasını engelleyen, günlük hayat içerisinde kendini hissettiren ağrılı bir durumdur.
“Gecikmiş kas ağrısı (GKA) terimi Hough tarafından ilk kez egzersiz yapan bireylerin kaslarında egzersizden sonra (yaklaşık 8-10 saat sonra) hissedilen ve sadece yorgunluğa katkıda bulunmayıp başka etkilere yol açan sendrom olarak tanımlanmıştır.” (1)
Bu süre zarfından itibaren insanların, egzersiz sonrası yaşadıkları ağrı sürecinin fizyolojik mekanizmaları araştırılmaya devam etmektedir.
GKA, yüksek şiddetli egzersizden veya alışık olunmayan aktiviteye direnç uygulamaktadır. Daha sonra 24 ila 48 saat içerisinde en üst seviyeye ulaşır. Ayrıca 5-7 gün arasında kendisini unutturmaz.
Bu durum sadece belli şiddetteki veya alışık olunmayan aktivite ile de oluşmaz. Uzun bir aradan sonra (karantina süreci gibi) tekrar antrenmana başlayanlar olacaktır. İlk antrenmanın ertesi günü kişinin vücudunda çeşitli ağrılar meydana gelecektir.
Ortaya çıkan kas ağrısı, takip eden ağrı artışıyla beraber dokunmaya karşı hassasiyet ve sertliğe neden olmaktadır.
“Gecikmiş kas ağrısının; kaslardaki ağrı reseptörlerinin kas spazmı, kas ve bağ doku hasarı ve/veya inflamasyonun sonrası uyarılmasına bağlı olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir.” (2)
GKA, egzersize bağlı şekilde ortaya çıkan yüksek gerilme, görev yapan kas lifinin miyofibrillerinde meydana gelen yırtılmalar ile hissedilir.
Yüksek şiddetli egzersiz, alışık olunmayan kas aktivitesi ve belli bir süre ara verilmeden kaynaklı ağrının, antrenmandan sonra 24-48 saat süre içerisinde belirmesi tanı koydurucudur.
Aynı zamanda GKA, belirdiği herhangi bir kasta etkisini göstermektedir. Ayrıca hareket ya da dokunma ile hissedilen, kas ağrısı olarak bilinen bir kas hasarıdır.
GKA Oluşum Teorileri
Hough tarafından tanımlanan GKA, literatürde altı farklı teori üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır. Bunlar;
“Laktik Asit: Egzersizi takip eden süre içinde üretilmeye devam eder. Bu takip laktik asidin birikmesi üzerine kurulu bir teoridir.
Kas Spazmı: Eksantrik kas aktivitelerinden sonra dinlenme aşamasında kas kasılmalarında meydana gelen artış üzerinde kurulmuştur.
Konnektif Doku Hasarı: Bu, kas fibril parçalarının etrafını sarar. Bu döngü ise zarların etkisini değerlendirme üzerinde kurulu bir teoridir.
Kas Hasarı: Eksantrik egzersizlerin ardından kasta özellikle “z” çizgisi bölgesinde meydana gelen kas dokusu kopmaları vurgulanmaktadır. Kas ağrısını açıklayan mekanizmanın en olası parçalarından biri olarak kabul edilmektedir.
İnflamasyon: Eksantrik kas aktivitelerini takiben oluşan inflamutuar hücre infiltrasyonu ve ödem formları bu teorinin kanıtları arasında gösterilmektedir.
Enzim Çıkış Teorileri: Bu teori, kas içinde sarkoplazmik retikulumda depo halinde bulunan kalsiyum (Ca++) iyonunun kas hücre zarında meydana gelen hasar sonucunda kasta birikmesi ile oluşan süreçler üzerinde kuruludur.” (3)
Pandemi sebebiyle uzun bir süre kahve molası verdiğimiz antrenmanlara, 1 Haziran’da tekrar başlayacağız.
Hasret çektiğimiz salonlarda, birbirini takip eden düşük şiddetli – orta şiddetli- yüksekli şiddetli progressive (giderek artan yüklenme) antrenman ilkesine bağlı kalarak ertesi güne daha dinamik kalkmak dileğiyle!
Şimdiden iyi antrenmanlar diliyoruz. 🙂
Antrenmanda ortaya çıkan yorgunlukla ilgili işleyişi okumak için “Laktik Asit Nedir? Diğer Adıyla Süt Asiti Nedir?” başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz. 🙂
