Kahvaltı Kelimesinin Kökeni ve Kahvaltının Faydaları
Kahvaltı kelimesi, köken itibariyle Anadolu topraklarında sabah kahve içme alışkanlığı olduğundan dolayı öncesindeki öğün için ifade edilen kahve-altı kelimesinden türemiş olup, literatürümüzde yer almıştır.
Sabah kahvaltısı gün içerisindeki öğünler arasında önemli bir yer tutmaktadır. Güne istekli başlamak ve elverişli bir biçimde sürdürmek için, sabah kahvaltısının miktarı ve içeriği büyük önem taşımaktadır.
Diyetisyen Sarah Elder’e göre, “Vücudumuz gece boyunca büyüme ve tamir amacıyla bol miktarda enerji harcar. Dengeli bir kahvaltı ile enerjinin yanı sıra protein ve kalsiyum seviyemizi güne başlarken takviye etmiş oluruz.” (1)
Kahvaltı, özellikle spor yapanların ve sağlıklı beslenenlerin gözardı etmemesi gereken bir öğün olarak değer görmektedir. Çünkü kahvaltıda vücuda alınması gereken birçok besin değeri karşılanmış olmaktadır. Örneğin tahıllı ekmekler, yulaf içerikli gıdalar karbonhidrat değerini karşılarken yumurta, peynir gibi gıdalar da protein ve vitamin değerlerini karşılamaktadır.
Toplumumuz için önemli bir yere sahip olan kahvaltı, sağlıklı içerikler yerine glisemik indeksi yüksek olan karbonhidratların ve şeker içerikli gıdaların tüketilmesi, insülin hormonunun yükselmesi, doygunluğun kısalması gibi durumlara sebep olduğu için vücutta kısa sürede açlık meydana getirmektedir.
Bu sebeple günlük hayatın akışı içerisinde, evde vakit ayrılamayan kahvaltılara dışarıdan alınan simit ve poğaça gibi gıdalar, kişiye doyum hissi verse de içindeki sağlıksız yağlar kilo almaya neden olmaktadır.
Ele alınan bu konuyu destekler nitelikte, hem lezzetli hem sağlıklı kahvaltı alternatiflerine değinmek faydalı olacaktır.
Klasik Kahvaltı Tabağı
Haşlanmış yumurta, peynir, zeytin, salatalık, domates ve yeşillikler. Yanına iki dilim tahıl içerikli ekmek de tercih edebilirsiniz. Tatlı tercihi olarak çokokrem ve/veya reçeller yerine kuru kayısı, hurma gibi doğal şeker içerikli gıdalar tercih edebilisiniz. Bu kahvaltı tabağını hazırlamak çok kısa sürmektedir. Çok kısa sürmesiyle ilgili gerekli püf noktayı veriyorum. Evden çıkmadan önce hazırlık aşamasındayken yumurtayı haşlamak için suya bırakmanız olacaktır. 🙂
Malzemeler:
- Haşlanmış yumurta
- Peynir
- Zeytin
- Biber
- Salatalık
- Domates
Alternatif Malzemeler:
- Ceviz
- Fındık
- Badem
- Kayısı
- Üzüm vb.
Avokadolu Yumurta
Günümüzün zengin içerikli popüler gıdalarından biri olan avokado, yüksek yağ ve lif içermesinden dolayı sağlıklı kahvaltı alternatiflerinde tercihler arasında yer almaktadır. Yumurta ile birleştiğinde hem protein hem de yağ ihtiyacınızı karşılamış olacaktır. Elinizde bulunması gereken ana malzeme yumurta ve yumuşamış avokado. İki yemek kaşığı zeytinyağını tavaya alın ve çırpılmış iki yumurtayı ekleyin, ortaya toplayarak pişirin, altını kapattıktan sonra istediğiniz otları ekleyebilirsiniz. Avokadonun dörtte birini kullanarak, dilimleyip yumurtanın üzerine servis edebilirsiniz.
Malzemeler:
- İki adet yumurta
- 1/4 dilimlenmiş avokado
- İki yemek kaşığı zeytinyağı
- Bir tutam tuz ve karabiber
Sıcak Yulaf Tabağı
Geleneksel kahvaltı kültürümüzün çok dışında olan ama içerdiği yüksek lif, potasyum ve karbonhidrat değerleriyle pratik kahvaltılarda adına sıkça rastladığımız bir besin; yulaf. Vereceğimiz tarif, yulafın pütürlü yapısını sevmeyenlere güzel bir alternatif. Kalın sos tavanızda yulafı, sütü ve tarçını en kısık ateşte sürekli karıştırarak 3-4 dk pişirin. Altını kapattıktan sonra balı ekleyip kaseye alın. Bundan sonra işin keyifli kısmı. Sevdiğiniz meyvelerle ve baharatlarla süsleyebilirsiniz.
Malzemeler:
- 3 yemek kaşığı yulaf
- 1 su bardağı süt (200 ml)
- 1 çay kaşığı tarçın
- Olgunlaşmış muz ve kırmızı meyveler
- 1 tatlı kaşığı bal
- Hindistan cevizi, keten tohumu
Menemen, omlet, kuymak, peynir, tereyağı, bal, kaymak, tahin, pekmez, reçel, zeytin ve çay …
Ne demiş Cemal Süreya; “Yemek yemenin üstüne ne düşünürsünüz bilmem ama kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olmalı.”
Bu mutluluğu güne başlarken sağlıklı şekilde hissetmeniz dileğiyle…
Şimdiden afiyet olsun. 🙂
