Spor Organizasyonlarında Gönüllülük
Spor endüstrisi, küçük-büyük çeşitli organizasyonlar ile birçok kitleye veya ülkeye hitap etmektedir. Sporun rekabet faktörü, bu etkiyi ülkeler arasında güç gösterimini de ortaya çıkarmaktadır. En nihayetinde bu tarz organizasyonlarda temel nokta endüstriyel anlamda ilgili kitleyi tatmin etmektir.
Hiçbir aksaklığın yaşanmaması veya planlanan doğrultuda organizasyon sürecinin dağılmaması için insan gücü burada çok kritiktir. İşte bu aşamada ise spor organizasyonlarında gönüllük esası devreye girmektedir.
Gönüllülük kavramı, günümüzde hayırsever/yardımsever gibi algılanabilirken aynı zamanda sportif veya kültürel organizasyonlara katılım olarak da algılamaktadır. Hangi şekilde algılanırsa algılansın gönüllü olarak görev alanların, nitel ve nicel değişkenler dikkate alınarak 5 Aralık günü “Uluslararası Gönüllüler Günü” olarak kutlanmaktadır.
Organizasyonlar, bireysel yeteneklerini kullanarak ekip halinde aktif katılım sağlayan gönüllüler ile daha verimli geçmektedir. Herhangi bir ücret talep etmeksizin, o anın içinde yer almak veya başarıya ortak olmak için görev alan gönüllüler, bu anlamda sürecin vazgeçilmezidirler.
Organizasyonları düzenleyen komiteler için gönüllü katılımcıların artırılması amaçlı yapılan faaliyetler, bütçe/maliyet anlamında da fayda sağlamaktadır. Bu faydanın elde edilmesi için birçok özel planlamalar yapılmaktadır. Buna örnek olarak 2020 Tokyo Olimpiyatları dikkate alınabilir.
“2020 Tokyo olimpiyatlarına yönelik, gönüllülerin işe alımı ve eğitimiyle ilgili “Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları Tokyo 2020 için Gönüllülük Stratejisi” yayınlamıştır. Bu kapsamda, Tokyo 2020 Olimpiyatları için toplam da 110.000‘den fazla gönüllünün aktif rol alması öngörülmüştür. Spor organizasyonlarını düzenleyen kurum/kuruluşların gönüllük kültürüne sahip birey ve organizasyonlarla çalışması, organizasyonların ulusal/uluslararası alanda başarılı olması adına son derece önemlidir. Bu çalışmada, spor organizasyonlarında gönüllülük faaliyetleriyle ilgili yönetimler, stratejiler ve uygulamalar betimsel yöntemle değerlendirilmiştir.” (1)
Gönüllülük Yönetimi
Spor ve spor ile ilgili organizasyonlar yapısı itibariyle geniş kitlelere yayılmış durumdadır. Bu yayılma durumuna paralel olarak organizasyonlarda aktif görev alan gönüllü sayısında da büyüme gerçekleşmiştir.
Bu bağlamda spor organizasyonlarında gönüllülük esasının önemli olduğu kadar bu mekanizmanın yönetimi de bir o kadar önemlidir. İyi/faydalı/olumlu sonuçlara katkıda bulunmak isteyen birbirinden farklı becerilere sahip gönüllü katılımcıların, aynı hedef doğrultusunda yönlendirilmesi veya yönetilmesi organizasyon yapısının temel taşlarından birisidir.
Bu büyük mekanizmanın oluşturulması için ise belli aşamaları içeren bir süreç işlemektedir. Bunlar;
- Gönüllü ihtiyacının belirlenmesi
- Gönüllü temini
- Gönüllülerin uyumlaştırılması
- Gönüllü katılımcıların eğitimi ve yerleştirilmesi
- Organizasyon sonrasında gönüllülerin değerlendirilmesi
- Son olarak ise, gönüllülerin ödüllendirilmesi
Bu sürecin neticesinde elde edilen gönüllülük deneyimi, kişiye birçok olumlu kazanımlar sağlamaktadır. Burada sorulması gereken bir başka soru ise gönüllülük nedenleridir.
Spor Organizasyonlarında Gönüllülük Nedenleri
İnsan, nefes aldığı müddetçe kendini gerçekleştirme noktasında sosyalleşmek aynı zamanda iletişim kurmak üzerine yaşamaktadır. Tabii ki bu vb. ihtiyaçların karşılanması amacıyla gönüllü olarak çeşitli organizasyonlarda görev almak bu anlamda faydalıdır.
Gönüllülük esasısı üzerine, kişisel anlamda kazanım elde etmek isteyenlerin görev alacakları alan da kritik bir değere sahiptir. Kendi ilgi alanından uzak veya genel bilgi sahibi olmadan gönüllü olması hem kişinin kendisine hem de organizasyonun yapısına olumlu katkı sağlamayacaktır.
Sümeyra Bektaş’ın, “Spor Etkinliklerinde Gönülülük Motivasyonu” adlı çalışmasında, genel anlamıyla gönüllülük nedenleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır. Bunlar;
- Bir değişim sürecinde yer almak
- Serbest zamanları faydalı bir iş doğrultusunda değerlendirmek
- Eğlenceli vakit geçirmek
- Yardım duygularını tatmin etmek
- Yeni deneyimler kazanmak
- Becerilerini geliştirmek
- Yeni bir çevrede var olmak
- Etkileşim içinde olmak
- Hızlı ve etkin öğrenme fırsatı sağlamak
- Çevre ve sosyal alanlarını geliştirme çalışmalarına katkı sağlamak
- Becerilerini paylaşmak
- Belirli bir konuda tecrübe kazanmak
- Toplumsal ödevleri gerçekleştirmek
Gönüllü Katılımcıların Önemi
Düzenlenen spor organizasyonlarının bünyesinde profesyonel çalışanlar ile birlikte gönüllü çalışanlar ortak kümede buluşmaktadır. Çünkü bu tarz organizasyonların içerisinde insan gücü ihtiyacı gün geçtikçe artmaya devam etmektedir.
Dünya genelinde yapılan uluslararası organizasyonlar için gönüllülük stratejilerinin üstüne özenle düşülmektedir. Profesyonel çalışanların insan gücü anlamında yetemediği birçok konuda, gönüllüler en az profesyonel çalışanlar kadar aktif şekilde görev üstlenmektedir.
Birçok organizasyon özelinde ele alacak olursak, gönüllü katılımcıların ne kadar etkin ve aktif olduğunu görmekteyiz. Bu sayede toplumsal bütünlüğün, birlik/beraberliğin ve dayanışmanın meydana getirdiği aidiyet organizasyonun verimine de katkı sağlamaktadır.
Konuyla bağlantılı olarak gönüllülük esası üzerine, “Rekreasyon Kavramı” hakkındaki içeriğimizi de ayrıca okuyabilirsiniz. 🙂
