Somatotip
Her insan farklı genetiğe veya farklı vücut tipleri özelliğine sahiptir. Buna bağlı olarak vücut tiplerinin şekline ve fiziksel yapısına somatotip denir.
Somatotip terimi aynı zamanda insanların vücut tiplerinin sınıflandırılması için de kullanılmaktadır.
Vücut tiplerinin sınıflandırılmasına dair ilk çalışmalar Amerikalı Psikolog William Sheldon tarafından yapılmış ayrıca literatüre kazandırılmıştır.
Vücudun tipleri kilo vermek ve almak noktasında beslenme planı açısından karbonhidrat alımı dışında genel itibariyle değişiklik göstermez.
Aynı zamanda vücut tipiniz hangisi olursa olsun temel olarak beslenme planına bağlı kalınmalıdır.
Beslenme planı gibi antrenman sistemi de ana hatlarıyla tüm vücut tipleri için değişkenlik göstermeyecektir.
Vücut tiplerinin özelliklerine uygun progressive (giderek artan yüklenme) ilkesine bağlı kalarak, yüklenme şiddetlerinde değişkenlik sağlayarak uygun antrenman programı hazırlanabilmektedir.
Vücut Tipleri ve Özelliklerinin Antrenman Yapıları
Bu bağlamda vücut tiplerinin özelliklerine ve antrenman yapılarına dair genel hatlarıyla bilgi sahibi olmak fayda sağlayacaktır.
Ektomorf Vücut Tipi
- İnce ve uzun bir yapıya sahiptir.
- Zor kilo alır ve hızlı kilo verir.
- Yağsız bir vücuttur.
- Metabolizması hızlıdır
- Kas yapımı diğer vücut tiplerine göre daha zordur.
Antrenman Önerileri:
Ektomorf vücut tipinin zor kilo alması sebebiyle karbonhidrat alımı diğer tiplere göre daha fazla olabilmektedir.
Yağsız bir vücut özelliğine sahip olduğu için çok fazla HIIT (Yüksek Yoğunluklu Aralıklı Antrenman) antrenman yapmasına gerek yoktur.
Diğer vücut tiplerine göre biraz daha zayıf olduğu için belli bir aşamaya gelene kadar bölgesel antrenmanlardan ziyade tüm vücut antrenmanı yapması genel kuvvet kazanımı açısından daha uygun olacaktır.
Mezomorf Vücut Tipi
- Atletik bir yapıya sahiptir.
- Metabolizması ortalama bir hızdadır.
- Kas yapımı daha kolaydır.
- Kilo kontrolü daha kontrol edilebilmektedir.
- Ne çok uzun ne de kısa bir vücut yapısıdır.
Antreman Önerileri:
Mezomorf vücut tipine sahip olan bireyler vücut geliştirmeye yönelik daha elverişli olduğundan çeşitli kuvvet antrenmanlarını daha rahat yapabilirler.
Kilo alıp, verme durumu kontrollü olduğundan HIIT antrenman yapmaya uygundur.
Bu vücut tipine sahip olan bireyler eğer başlangıç seviyesinde ise doğrudan bölgesel çalışmalara girmekten ziyade büyük kaslara hitap ederek genel kuvvet kazanımına özen göstermelilerdir.
Endomorf Vücut Tipi
- Diğer vücut tiplerine göre daha kalın ve yağlı bir yapıya sahiptir.
- Metabolizma hızı yavaştır.
- Kolay kilo alıp, zor kilo veren bir yapıdadır.
- Güçlü kaslara ve geniş omuzlara sahiptir.
Antrenman Önerileri:
Endomorf vücut tipine sahip olan bireyler daha kolay yağlanma sağladığı için HIIT antrenmanlara rahatlıkla yönelebilirler.
Kas gelişimi sağlandıkça yağ oranında artış sağlanacağından dolayı karbonhidrat alımına dikkat etmelidirler.
Daha fazla kas grubuna hitap edebilmek ve hızlı yağ yakabilmek adına fonksiyonel antrenmanlarla birlikte kendi vücut ağırlıklarını da kullanarak çalışma yapmaları uygundur.
Vücut tipleri doğru beslenme ve antrenman ile hedeflenen şekile sokulabilir.
Ektomorf vücut tipine sahip olan biri, uygun beslenme ve antrenman ile kas yapıp mezomorf vücut tipine doğru değişim gösterebilir.
Fakat bu değişim beslenme ve antrenman ile doğru orantılıdır. Bu iki planlamadan uzak kalındığı an kişi kendisine ait olan doğal vücut tipine tekrar geri dönecektir.
Antrenmanlarınız için sadece spor salonlarına gitmeden, evde de spor yapılabileceğine dair “Evde Spor Yapmak İçin Uygun Egzersiz Hareketleri” başlıklı yazımızı da okuaybilirsiniz. 🙂
