Kasılma Türleri
İzotonik Kasılma
İzotonik (dinamik), Yunanca’da eşit anlamına gelen “sos” ve gerilim anlamına gelen “tonikos” kelimelerinden türemiştir ve kas kasılma türleri arasında en çok bilinen türdür.
Bu kasılma türünde kasın boyu kısalarak ve uzayarak şekil değiştirirken, tonusu sabit kalmaktadır. İzotonik kasılma da bu sebeple kendi arasında konsantrik ve eksantrik diye ikiye ayrılmaktadır.
Konsantrik: Dinamik bir şekilde yapılan kasılmalardır. Kas uzunluğunun kısaldığı, tonusunun sabit kaldığı kasılmalara karşılık kullanılmaktadır.
Kısacası; konsantrik olarak yapılan çalışmalarda, kas boyunun kısalarak gerçekleştiği ve bir ağırlığın yerden yukarı seyretttiği biceps curl ve leg extantion hareketleri örnek verilebilmektedir.
Eksantrik: Konsantrik şekilde yapılan kasılmaların tam tersi istikamette yapıldığı kasılma türüdür. Hareketin yapılmaya başlaması ile birlikte kasları ilk başlangıç konumuna getirmektedir.
Biceps curl ve leg extantion hareketlerinde uzuvların bükülmeden sonra tekrar ilk duruma gelmeleri örnek verilebilmektedir.
Konsantrik kasılmaya nazaran kasların boyu uzamaktadır. En nihayetinde kas boyunun değişmesi ile izotonik kasılma türü içerisinde yer almaktadır.
İzometrik Kasılma
Yunanca’da eşit anlamına gelen “sos” ve ölçü birimi olan metrik kelimlerinden türetilmiştir. İzometrik kasılmalarda kas uzunluğu değişmeden bir gerilme meydan gelmektedir.
Hareket etmeyen nesnelere karşı uygun teknikle direnç göstermek, kasların uzunluğunu değiştirmeden kuvvete dair gerilim üretmektedir.
Bu kasılmayı daha anlaşılır kılmak için yere karşı plank pozisyonu alarak beklemek örnek olarak gösterilebilir.
İzokinetik Kasılma
Yunanca’da eşit anlamına gelen “sos” ve hareket anlamına gelen kinetik kelimelerinden türemiş bir isimdir. Konsantrik ve eksantrik yapılan çalışmalar esnasında hareket hızının sabit bir sevide kalarak kasılma sağlandığı türdür.
İzokinetik çalışmalar, yüklenilen ağırlığın ne kadar olduğundan ziyade sabit hızla kasılmaya olanak verecek özel aletler kullanılmaktadır. Bunun dışında ise yüzme branşında, yüzücülerin attığı kulaç örnek olarak gösterilebilmektedir.
Su içinde ne kadar kuvvet uygularsa uygunlasın, kulaç atımlarının sabit bir hızı takip etmesi bu kasılma türünün gerçekleşmesini sağlamaktadır.
Oksotonik Kasılma
İzotonik ve izometrik kasılmaların birlikte yapılmasıyla birlikte kas boyunun hem uzunluğu hem de geriliminin değişmesi olarak tanımlanmaktadır. Konsantrik, eksantrik ve izometrik çalışmaların kombine edilerek veya kasılmaların peşine eklenerek uygulanmaktadır.
Performansa uygun şekilde kuvvet kazanımlarının geliştirilebilmesi için çeşitli kuvvet antrenmanları ile gerekli kasılmalar sağlanarak sonuç alınmaya çalışılmaktadır.
Kasılma türleri sonucunda geliştirilecek kuvvet hakkında “Sporda Kuvvet ve Kuvvet Türleri Nelerdir?” başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Kuvvet Kazanımı
Hedeflenen kuvvet türlerinin bu kasılmalarla kazanımının sağlanabilmesi için uygun formda ve planda uygulanması gerekmektedir.
Genel kuvvet, tüm bu özelliklerin kazandırılabilmesi ve geliştirilebilmesi bakımından antrenman programlarının temelini oluşturmaktadır.
Genel kuvveti düşük olması, deneyimli – deneyimsiz her sporcunun gelişim düzeyinde sınırlandırıcı bir etken olmaktadır.
Özel kuvvet ile sporcunun kendi yaptığı branşta elle tutulur sonuçlar alabilmesi için ihtiyaç duyduğu ve geliştirmek zorunda olduğu bir özelliktir.
Özel kuvvet becerisini istenilen şekilde kullanabilen sporcular, gerek kendine gerekse takımına yarar sağlayacak faktör olmaktadırlar.
Tüm bunların sağlanabilmesi için kuvvet gerekir. Kuvvet içinde amaca uygun planlı kas kasılmaları gerekmektedir.
Unutmamak gerekir ki, kuvvet konusu sadece sporcular için değil, sıradan gibi gözüken günlük ritüeller arasında olan su içmek için yapılan sıralı adımlarda da görülmektedir.
İçilen suların şifa olması dileğiyle… 🙂
