Antrenman Yapmak
Günümüzde profesyonel olarak yapmak zorunda olanlar gibi fiziksel aktivite olarak da farklı amaçlarla antrenman yapanlar vardır. Profesyonel olanlar için antrenman ilkeleri, daha ileri seviyelere ulaşabilmeleri için uygulanması gerekmektedir.
Profesyonel olarak spor endüstrisi içerisinde yer alanlar, bugün bulunduklarının üstüne ekleyerek ilerlemek zorundadırlar. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte spor ekonomisi, medya gücüyle de farklı bir boyuta ulaşmıştır.
Bu sebeple spor branşları da sistemsel anlamda kendi içlerinde gelişmeler kaydetmiştir. Bu gelişmelerin başında ise antrenman ilkeleri yer almaktadır.
Antrenman programlarını hazırlamak; strateji belirlemek ve onun üzerine plan yapmak ile eş değerdir. Sporcuların gelişmeleri ile birlikte müsabaka ve/veya maç gibi durumlarda yapılacak hamleler için de ayrıca önemlidir.
Sporun büyük bir endüstri haline gelmesi ise aynı zamanda pasif katılımcıların ilgisiyle paralel yol almaktadır. Geçmiş zamanlarda antrenman yapmaya karşı mesafeli bir bakış vardı. Fakat günümüzde antrenman yapmak, artık herkes için bir ihtiyaç ve/veya eğlence olarak değer görmektedir.
Günümüzde Antrenman Olgusu
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere teknoloji her geçen gün gelişerek ve büyümeye devam etmektedir. Bu durumda ise sadece spor endüstrisi etkilenmemektedir.
Farklı meslek gruplarının ortaya çıkması, dijitalleşen dünyanın insanları genel olarak hareketsizliğe itmesi vb. durumlar, antrenman yapmayı ihtiyaç haline getirmektedir. Tabii tam tersi rekreasyon amacı olarak yapan birçok kişi de mevcuttur.
Biz konumuz gereği her ne olursa olsun antrenman yapmanın arttığını ve elzem bir hal aldığının üstünde duracağız. Düzenli olarak ve özveri ile antrenman yapan herkesin bu konuyla ilgili belli başlı bazı ilkeleri bilmesi faydalı olacaktır.
Antrenman; beden ve zihnin sürekli ve çeşitli (miktar) sertlikte yüklenmeler altında etkinliğini sürdürdüğü düzenli bir süreç olarak değerlendirilmektedir.
Tudor Bompa, Dönemleme -Antrenman Kuramı ve Yöntemi- Spor Yayınevi
Bu açıklamadan yola çıkarak antrenmanın ana amacı, profesyoneller için daha çok sporcunun yetenekleriyle birlikte verim düzeyini artırmaktır. Fiziksel aktivite olarak yapanların ise daha çok rekreasyon amacıyla birlikte sağlık düzeyini artırmaktır.
Her iki grup içinde düzenli antrenman yapanların antrenman ilkeleri hakkında bilgi sahibi olmaları fayda sağlayacaktır. Bu antrenman ilkeleri doğru kullanıldığında, antrenman programlarının kalitesi ve antrenman yapanların performansına olumlu etki edecektir.
Antrenman İlkeleri
Çeşitlilik İlkesi
Belirlenen spor branşına özgü kas gruplarının, eklem hareket açıklıklarıyla birlikte vücudun bütün olarak performansa hazır olması gerekmektedir. Antrenman yapan kişilerin, branşa özgü becerilerinin gelişimi, yine o branşa özgü özelleşmesi için önemlidir.
Bu ilke, antrenmanda daha iyi olabilmek için gereklidir. Çok yönlü gelişim ilkesi, temel motorik özelliklerin hepsinin, daha üst seviyede geliştirilmesini sağlamaktadır.
Bireyselleşme İlkesi
Bireyselleşme, modern antrenman için temel ilkelerden biri olarak kabul edilmektedir. Artık her sporcunun kendine ait baskın özellikleri bulunmaktadır. Sporcuların kişisel yetenekleri, öğrenme hızı, performans verim düzeyi birbirinden farklılıklar göstermektedir. Bu sebeple antrenörler, antrenman programı hazırlarken bu durumu göz önünde bulundurarak planlama yapmaktadırlar.
Çeşitli spor salonlarında fiziksel aktivite olması amacıyla hizmet alan üyelerde de bu antrenman ilkesi dikkate alınmalıdır. Her üyeye aynı antrenman programı istenilen sonucu vermeyebilir. Üyenin adaptasyonu, kuvveti, kardiyovsküler vb. durumları birbirinden farklılık gösterebilmektedir.
Antrenörler, sporcuların ve/veya üyelerin antrenman gereksinimleri anlamak ve buna yönelik verim alma amacıyla planlama yapmalıdır.
Antrenman Modellerinin Gelişimi İlkesi
Antrenman modelleri, bireyselleştirme ilkesi ile bağlantılı olarak planlanmaktadır. Hazırlanan antrenman modellerinin temelinde sporcuları ve/veya üyelerin özel ve bireye özgü olma kriterleri bulunmaktadır.
Bir önceki antrenman modelinin geliştirilmesi, sporcu/üyenin gelişimi ile paralel olarak sağlanmaktadır. Bu antrenman modellerinin ise bilimsel veriler ışığında, sürekli güncellenmesi ve geliştirilmesi ayrı bir öneme sahiptir.
Yüklenme (Progressive) İlkesi
Yeni başlayanlardan üst düzey sporculara kadar antrenman yüklenmelerinin giderek arttırılması (progressive) gerekmektedir. Bu ise antrenman modelinin planlaması ile sağlanmaktadır. Sporcunun/üyenin fiziksel, zihinsel ve psikolojik kapasitesi, çalışabilme eşiğine göre dönem dönem değişiklik göstermektedir.
Antrenmanın sertliği, yoğunluğu, süresi ve yüklenme şiddeti bütün olarak düşünülmek zorundadır. Bu parametreler sporcunun/üyenin verimine ve kişisel farklılıklarına göre planlanmaktadır. Bir önceki antrenmandan bir adım daha ileri seviyede antrenman programı hazırlamak, gelişimin kademeki olarak artışını sağlamış olacaktır.
Dönemleme İlkesi
Bu yüklenmelerin aynı zamanda uygun dönemleme ile sıralanması gerekmektedir. Dönemlemeden bağımsız ezbere yapılan yüklenme programları olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Yüklenme sıralamaları önceden planlanmış şekilde yapıldığında, antrenmanın her evresinde yeterli şiddette hissedilmiş olur.
Dönemleme ilkesinin önemine dair, araştırmalar evrelerin düzgün sıralı bir biçimde uygulanmasının yarattığı etkinin kuvvet ve çabuk kuvvet gelişimi üzerinde olumlu etki yaptığını göstermektedir.
Tudor Bompa, Dönemleme -Antrenman Kuramı ve Yöntemi- Spor Yayınevi
İnternetten Antrenman Programı
Antrenman yap(tır)mak, bir disiplin ve sistem gerektirmektedir. Önceden planlama yapılarak, programa uygun çalışmaları takip etmek ve uygulamak önemlidir. Çünkü her antrenman, bir sonraki antrenmanın temellerini oluşturmaktadır. Bir sonraki her antrenman ise uzun soluklu planlamanın sonucunu ortaya çıkaracaktır.
Bu sebeple antrenman yapmanın önemini yine antrenman ilkeleri ile okumuş ve öğrenmiş olduk. Öğrendiklerimiz üzerinden tahlil ettiğimiz zaman internetten arama motoruna yazılan ve çeşitli sayfalarda okurlara sunulan ezber antrenmanları bu yazıyı dikkate alarak okumanız dileğiyle… 🙂
Bu ilkelere bağlı şekilde antrenman yapmanın, spor salonlarındaki avantajlarından faydalanabilirsiniz. Bu konu için spor salonlarının avantajları ile ilgili yazımızı da okuyabilirsiniz. 🙂
